«دهمین جلد از مجموعه اسناد نهضت اسلامی ایران شامل اعلامیه ها، نامه ها، تلگرام ها، بیانیه ها و بعضی از مصاحبه های مراجع ثلاث قم آیات عظام: سید محمدرضا گلپایگانی، سید شهاب الدین مرعشی نجفی، سید کاظم شریعتمداری، در دوران حوادث پرشتاب نهضت از آغاز تا پیروزی است. هدف از جمع آوری و نشر اسناد جلد دهم مجموعه، مانند مجلدات نه گانه پیشین، ثبت و ضبط اسناد اشخاصی است که هر کدام در زمان خود به نحوی در تبیین اهداف و پیشبرد نهضت نقش داشتند.
متأسفانه در زمان های پیشین و نه چندان دور، اسناد حرکت ها و نهضت های عدالت خواهانه و ضد استعماری در ایران و عراق، به ویژه بخش مربوط به نقش مراجع و علمای بزرگوار که پایه گذاران و خالقان این نهضت ها بودند، به علت عدم توجه معاصرین و سهل انگاری مسئولان، جمع آوری و نگهداری نگردید و به همین دلیل، شاید بسیاری از مکتوبات و اعلامیه های آنان، به تدریج به دست فراموشی سپرده شد و از بین رفت... و اهداف اصلی آنان تبیین نگردید. به عنوان نمونه، در آخرین نهضت مردم مسلمان ایران که نیم قرن پیش به رهبری و فداکاری مراجع و علمای بزرگ و نیرو‌های مذهبی به پیروزی رسید، باز به علت عدم توجه دست اندرکاران یا حتی مورخان معاصر، علاوه بر اینکه اسناد اصلی نهضت به تدریج مفقود شد، بلکه متأسفانه آنچه هم باقی مانده بود توسط بعضی از وقایع نگاران مغرض و به عبارت دیگر سوداگران با تاریخ، به شکل تحریف شده و با موضع گیری های روشن حزبی و جناحی، در اختیار نسل جوان ما قرار گرفت که همگام با واقعیت ها و حقیقت ها نیست. در همین راستا مثلاً می بینیم که حدود ۲۰۰ جلد کتاب درباره نهضت ملی شدن صنعت نفت و رهبری سیاسی آن، در ایران و خارج از کشور، به زبان فارسی منتشر شده، در حالی که درباره رهبری معنوی - مذهبی نهضت، که در واقع رهبری سیاسی نهضت بدون آن، توان هیچ اقدامی را نداشت، تعداد آثار چاپ شده از تعداد انگشتان دو دست فراتر رفته است! بدین ترتیب و با عبرت گیری از تاریخ، هدف ما از آغاز این بود که اصل اسناد نهضت اسلامی ایران، محفوظ بماند تا میراث خواران حرفه ای ثمرات انقلاب ها، این بار نتوانند خود را صاحب انقلاب و عامل اصلی پیروزی آن قلمداد کنند و این امر متأسفانه با توجه به کتاب های بی شماری که در داخل و خارج منتشر شده و می شود هم اکنون در حال اجراست... که اهالی تاریخ و سیاست لابد با کمّ و کیف آن آشنایی دارند و از محتوای آن کتاب ها هم آگاه هستند.
پس در واقع ثبت و ضبط اسناد نهضت اسلامی علاوه بر اینکه یک وظیفه دینی و ملی بود، می تواند برای یک تاریخ نگاری منصفانه و منطبق با واقعیات، به دور از تعصب و عناد و نا‌آگاهی و عدم اطلاع بسترساز و راهگشا باشد و کسانی را هم که بخواهند تاریخ نهضت اسلامی - سپس انقلاب - را آنطور که خود یا طبق سفارش (!) می خواهند بنویسند، از این تاریخ سازی و تحریف کاری بازدارد. در واقع و به عبارت دیگر، همانطور که در مقدمه بعضی دیگر از مجلدات این مجموعه اشاره کرده ام، هدف اینجانب از جمع آوری و نگهداری این اسناد - با تلاشی نیم‌قرن - زمینه سازی منطقی برای نگارش یک تاریخ مستند درباره حوادث نیم قرن اخیر به ویژه نهضت اسلامی ایران است...، اما بیانیه ها و اعلامیه ها و سخنرانی های مراجع و بزرگان علما، پس از پیروزی انقلاب اسلامی، چون در اغلب مطبوعات و رسانه های کشور پخش و منتشر شده است، در این مجموعه نخواهد آمد و علاقه مندان به این بخش از اسناد تاریخ معاصر، می توانند به منابع و مأخذ موجود در مراکز اسناد انقلاب مراجعه نمایند.»
بی تردید اقدام فردی در تهیه این مجموعه و چاپ و نشر و به ثمر رساندن نتیجه کوشش و تلاش پیگیر نیم قرنی، هر چقدر هم که با دقت و وسواس لازم انجام گرفته باشد، نمی تواند کامل یا بی نقص پایان پذیرد، و به همین دلیل از همه دوستان و علاقه مندان، به ویژه اهالی تاریخ و صاحب نظران تاریخ معاصر، انتظار دارد که با یادآوری های خود در رفع و جبران هر نوع نقص یا اضافه و تکرار احتمالی بکوشند و اگر از نامه یا اعلامیه یا تلگرامی اطلاع دارند که در این مجموعه نقل شده است، یادآور شوند یا یک کپی از آن را برای ما ارسال دارند تا در چاپ بعدی یا در آخر دو جلد تکمیلی، از آن ها - با ذکر نام اهدا‌کننده سند یا نامه - استفاده کنیم. از دوستان و یاران مرکز اسناد انقلاب اسلامی به ویژه مدیریت محترم آن، جناب حجت الاسلام والمسلمین روح الله حسینیان هم که بدون جناح بندی به چاپ و نشر این مجموعه اقدام و اهتمام ورزیدند، سپاسگزارم و امیدوارم که خداوند این عمل نیک و حسنه را از همه ما قبول فرماید.
